ขี้เหล็ก
ชื่ออื่น ๆ : ขี้เหล็กหลวง (ภาคเหนือ) ขี้เหล็กบ้าน (ลำปาง) ขี้เหล็กใหญ่ (ภาคกลาง) ยะหา (ปัตตานี) ขี้เหล็ก จีหรี่ (ภาคใต้)ชื่อสามัญ : Siamese cassia
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cassia siamea lamk. ( C. Florida vahl)
วงศ์ : CAESLPINIACEAE
ลักษณทั่วไป:
- ต้น ขี้เหล้กเป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่
- ใบ : เป็นใบรวมซึ่งประกอบด้วยใบย่อยประมาณ 20 ใบ ลักษณะใบจะดกหนาทึบ คล้ายใบทรงบาดาลหรือใบของชุมเห็ดไทย
- ดอก : จะออกเป็นช่อสีเหลืองสวย
- ฝัก : มีลักษระแบนอวบและยาวประมาณ 15 ซม. คล้ายกับฝักแค
ส่วนที่ใช้ : เนื้อไม้ ใบอ่อน ดอก ฝัก ราก
สรรพคุณ :
- ใบอ่อน พบว่ามีสารจำพวก chromone ซึ่งมีชื่อว่า barakol นอกจากนี้ใบสามารถนำมาปรุงเป็นอาหาร และใช้หมักปุ๋ย manure ใช้บ่มมะม่วงเพื่อให้มะม่วงสุกเร็ว ก่อนที่จะมีการนำแก๊สมาใช้บ่มผลไม้ แล้วยังพบ alkaloid ซึ่งเป็นพิษต่อหนูในเมล็ดและใบ จากการที่เรานำมาบริโถคจุได้คุณค่าทางอาหารแล้ว ยังช่วยระบายขับปัสสาวะ รักษานิ่ว ระดูขาวตกหนัก และยังรักษาอาการท้องผูก โดยต้มเอาน้ำดื่มก่อนที่จะรับประทานอาหารเช้าหรือก่อนนอน
- ดอก ในดอกมีสารอัลคลอลอยด์มีคุณสมบัติช่วยเป็นยาระบายในตัว
- ฝัก ภายในจะมียาฝาดสมาน tannin ใช้รักษาท้องร่วงและยังมีสารจำพวก อัลคอลอลอยด์ ที่ช่วยระบายอ่อน ๆ ดังนั้น เราจึงใช้ฝักขี้เหล้กผสมในยาระบายดี เพราะช่วยระบายรู้จักปิด
- ราก ใช้ผสมในยาขับพยาธิ และช่วยระงับอาการชักได้
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น